U okviru likovnog i diskurzivnog programa „O koprivi i pobuni“ Centar za kulturnu dekontaminaciju najavljuje otvaranje umetničke intervencije umetnika Dejana Markovića u saradnji sa kustoskinjom Vidom Knežević u subotu 7. decembra u 18 časova. Učesnice programa će biti Andreja Dugandžić, Jelena Živković, Marijana Stojčić, Melanija Lojpur i Iskra Krstić.
Umetnička intervencija sa diskurzivnim programom pod nazivom „O koprivi i pobuni“ bazira se na umetnikovom dugogodišnjem istraživanju društvenog fenomena poznatog pod nazivom „Sindrom Aptiv“ pretočenog u seriju umetničkih radova istoimenog naziva.
Radi se o zapažanjima lokalnog ortopeda iz Leskovca o primećenim simptomima koji su se pojavili kod velikog broja radnica fabrike „Aptiv“, koje su, u nehumanim uslovima, radile u smenama po 12 radnih sati, šest dana u nedelji. Simptomi su uključivali povrede palca, zgloba na šaci, upalu ligamenata, išijas, spondilozu, kao i depresiju, hroničnu iscrpljenost i anksioznost, navodi se u pozivu.
Tapiserije radnica Aptiva i tkalja iz Novog Sada
Serija „Aptiv sindrom“ sastoji se od devet ručno izrađenih tapiserija od LIYCY, UTP patch, flat eternet, i FFC-a elektro kablova – osnovnih infrastrukturnih komponenti digitalnog kapitalizma – i litografija nastalih u saradnji sa bivšim radnicama iz proizvodnje elektro instalacija internacionalne kompanije „Aptiv“ u jugoistočnoj Srbiji i profesionalnih tkalja iz udruženja „Atelje 61″ u Novom Sadu tokom perioda od godinu dana.
Umetnička instalacija koju će publika CZKD-a imati priliku da vidi „O koprivi koja ponovo raste“ nastala je kroz seriju razgovora i proces ručnog tkanja tapiserije po skici inspirisanoj plakatom umetnika, grafičkog radnika i revolucionarnog borca, Đorda Andrejevića Kuna, za Prvi antifašistički miting Žena Srbije, 28. januara 1945. godine. Podignuta pesnica revolucionarnog pokreta Antifašističkog fronta Žena (AFŽ) utkana je u ručno izrađenu tapiseriju sačinjenu od električnih kablova koje svakodnevno u hi-tech fabrikama – direktnim stranim investicijama mota nekoliko hiljada eksploatisanih radnica u centralnoj i južnoj Srbiji.
Kontrastna po uslovima i brzini proizvodnje, tapiserija referiše na razmišljanje radnice fabrike Aptiv, Jelene Živković, koja je pokrenula pobunu radnica i radnika u toj fabrici, rečima: „Pitam vas, ko će koprivom istući one koji u meni gaze čoveka? Ko će koprivom istući one koji su toliko njih uspeli da pregaze?“ citirajući lekarku i književnicu, učesnicu NOB-a, dr Sašu Božović.
Na izložbi će biti predstavljene i litografije „Razgovori o 8 sati rada, 8 sati odmora i 8 sati kulture“ koje su nastale na osnovu višečasovnih razgovora sa bivšim i sadašnjim radnicama fabrike „Aptiv“, Danijelom Bubnjevac, Ivanom Miljković, Jelenom Živković i doktorom Ortopedije Opšte bolnice Leskovac, Aleksandrom Rangelovim, koji su ručno odštampani grafičkim procesom hemijske obrade kamena.
Zvučna instalacija sa citatima članica AFŽ-a i razgovor
Deo ove izložbe čini i dvadesetominutna zvučna instalacija, umetnice Andreje Dugandžić, pod nazivom „The great AFŽ Slam“, u kojoj se autorka poigrava originalnim citatima žena, učesnica Antifašističkog fronta žena, prikupljenim i istraženim tokom dugogodišnjeg projekta „Šta je nama naša borba dala?“ Udruženja za kulturu i umjetnost CRVENA iz Sarajeva.
Diskurzivni program će kroz formu performativnog razgovora dovesti u vezu mnogobrojne teme koje umetnički rad otvara, od savremenog iskustva ženskog rada, specifično u tzv. stranim direktnim investicijama, tematizovanju aktuelnih kolonijalnih odnosa u Evropi danas, te njihovim posledicama na društvene odnose i prirodu koja nas okružuje, istoriju i politike sećanja na emancipatorsku borbu Antifašističkog fronta žena, kao i važnost feminističkih borbi koje se danas vode, u kojima važnu ulogu igra žensko povezivanje i osnaživanje.
A.J.
