Izložbu „Kun: umetnik – radnik – borac“ koja se otvara u utorak, 11. juna u 19 časova, organizuje Galerija Srpske akademije nauka i umetnosti u saradnji s Muzejom savremene umetnosti u Beogradu i Muzejom Jugoslavije, povodom obeležavanja stodvadesetogodišnjice od rođenja ovog značajnog umetnika i revolucionara, profesora na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu i akademika.
Autorski tim izložbe čine Mišela Blanuša, kustoskinja Muzeja savremene umetnosti, Ana Panić, kustoskinja Muzeja Jugoslavije i Vida Knežević, nezavisna kustoskinja i kourednica portala Mašina, autorka projekta je Katarina Živanović, kustoskinja Galerije SANU, dok dizajn i vizuelni identitet izložbe potpisuju arhitektica, docentkinja na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu, Milena Kordić i Andrej Dolinka, dizajner, docent na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu.
Kako stoji u najavi, ime Đorđa Andrejevića Kuna predstavlja „glavnu odrednicu u istoriji jugoslovenske umetnosti 20. veka koje direktno referiše na pojam borbeni realizam – umetnosti koja je bila tesno povezana sa angažovanim, emancipatorskim društveno-političkim događajima tokom prošlog veka“.
„Umetnik koji je čitav svoj život posvetio socijalističkoj revoluciji, radnik koji je umetničko dleto i kičicu upregao u borbi za bolje sutra, neumorni borac na strani potlačenih, otvara nam mogućnost da njegovu umetničku praksu, iz savremenog ugla, posmatramo kao sklop (istorijskih) društvenih odnosa, te kao niz događaja koji nam pružaju horizont obnavljanja nemogućeg“, objašnjava se.
Izložba nudi novo čitanje kompleksnog umetnikovog opusa, koje ga „organski svrstava u korpus jugoslovenskih avangardnih i kritičkih umetničkih praksi koje su omogućile susret umetnosti i politike“.
Kako je za Mašinu izjavila jedna od kustoskinja, Ana Panić, nakon više od pola veka, Kun će imati retrospektivnu izložbu u Beogradu i to u Galeriji SANU koja je jedna od najposećenijih galerija u gradu. „Kako sve tri delimo oduševljenje Kunovim likom i delom nije nam bilo teško da se dogovorimo oko tema, problema i celina na izložbi,“ objasnila je.
„Želja nam je bila da Kuna koji je nepravedno zapostavljen poslednjih decenija predstavimo sveobuhvatno pre svega kroz njegovu umetnost, ali i kroz njegovu angažovanost i borbenost koja ga odlikuje čitavog života. Mislimo da će ovakva problemska retrospektiva koja pored velikog broja umetničkih dela sadrži obilje dokumentacije, arhivske građe i muzejskih predmeta dati jedan novi pogled na Kuna upravo kroz kontekst vremena koji nam je jako bitan i koji je predstavljen sekundarnom narativnom linijom koja prati dela“, istakla je.
Koristeći se savremenim kustoskim politikama izlaganja, autorski tim sagledava koncept retrospektivne izložbe kroz kontinuirani dijalog mnoštva artefakata iz bogate umetnikove zaostavštine, od ulja na platnu velikog formata, preko nezaobilaznih grafičkih mapa, velikog broja crteža i ilustracija, predmeta iz domena primenjenih umetnosti, te arhivskog materijala, koji se čuvaju u najznačajnijim javnim institucijama i organima državne uprave: Muzeju savremene umetnosti, Muzeju Jugoslavije, Srpskoj akademiji nauka i umetnosti, Upravi za zajedničke poslove republičkih organa, Ministarstvu spoljnih poslova, Vojnom muzeju, Narodnom muzeju Šumadije, Medija centru Odbrana, Narodnom muzeju Srbije, Muzeju primenjene umetnosti, Radio-telviziji Srbije, Narodnoj biblioteci Srbije, Narodnoj biblioteci Bor, Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, Historijskom muzeju Bosne i Hercegovine, kao i u kolekciji porodice umetnika.
Kustoski tim naglašava da izložba otvara dijalog i sa savremenim (umetničkim) praksama koje pokušavaju da odgovore na pitanja o tome na koji način je Kun danas upisan u kolektivno sećanje savremenog društva, te u kojoj meri je njegov uticaj prisutan u aktuelnim umetničkim praksama.
Komunicirajući sa odabranim savremenim umetničkim radovima – od fragmenta rada umetnice Hristine Ivanoske, koja se bavi feminističkim strategijama otpora u narodnooslobodilačkoj borbi, umetničkih intervencija Dejana Markovića inspirisanih Kunovom grafikom, video-rada umetničkog dua Doplgenger koji radi sa zabeleženim filmskim materijalom o Kunovom životu i radu, te radio-drame Kontekst kolektiva o aktualizaciji zaboravljene istorije društvenih borbi – izložba pokazuje kontinuitet angažovanih umetničkih praksi kojima je Kun posvetio svoj celokupni umetnički rad.
A.J.
