Na opštini Zvezdara u Beogradu građani su protekle nedelje ogranizovali čak dva protestna skupa, a danas predali primedbe na Nacrt plana detaljne regulacije područja uz ulice Dimitrija Tucovića i Čingrijine u delu od Batutove ulice do kompleksa osnovne škole „Marija Bursać“. Oni se protive i izmenama režima saobraćaja u tom delu grada i pretvaranju nekoliko zelenih površina u parkirališta i saobraćajnice.
Stambeno susedstvo, u podnožju već dobrano devastirane Zvezdarske šume, iznenađuje bogatstvom drvoreda i vrtova između predratnih kuća, i planski formiranih šumaraka i travnjaka u delu građenom nakon Drugog svetskog rata. Iako zapuštenih fasada, jedna je od poslednjih urbanih oaza u širem centru prestonice.
Signal za uzbunu je dalo ograđivanje zelene površine u dvorištu otvorenog bloka u Bulevaru Kralja Aleksandra sa namerom da se ona iskoristi za parking. Ovu betonizaciju građani su zasad sprečili zahvaljujući reakciji građevinske inspekcije.
Sporne izmene definisane su Nacrtom plana detaljne regulacije područja koji će biti iznet na javnu raspravu početkom oktobra. Kako za Mašinu konstatuje Aleksandra Knez-Milojković, stanarka, plan deluje nestručno, izrađen je bez konsultacija sa stanarima i širom javnošću, kontradiktoran je i zakonski sporan.
Najproblematičniji su predlog izgradnje parkinga nauštrb zelene površine u Bloku 4, takozvanom Poljančetu, proširenje Čingrijine ulice, izgradnja saobraćajnice Nova 1 u Bloku 8 i izgradnja nove okretnice javnog prevoza u Bloku 12. U primedbama na nacrt plana stanari iznose podatak da bi se betonizacijom Poljančeta čak prepolovila kvadratura zelenih površina po stanovniku na pogođenom području, opadajući sa 11 na zanemarljivih 5 kvadrata. Proširenje saobraćajnica bi povećalo protok saobraćaja, te nivo buke i zagađenja.
Pomenuti zahvati, uz nekoliko manjih, drastično bi umanjili kvalitet života građana, ugrozili njihovo zdravlje i imali pogubno dejstvo na biodiverzitet u području u kom egzistira i nekoliko zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta.
Susedstvo bi moglo i bukvalno da – otkliza. „Da li su ljudi koji su sastavljali plan uopšte izlazili na teren ili čitali postojeću dokumentaciju“, pita se Knez-Milojković budući da je potez od Dimitrija Tucovića do Čingrijine jasno dokumentovan kao klizište.
U Čingrijinoj već i postojeći saobraćaj izaziva velike vibracije, pa se na zgradama pojavljuju pukotine. Zamislite, oni su planirali da poseku drvorede starih kedrovih stabala i lišćare čije korenje praktično armira teren. Drveće nas čuva od toga da nam se ne sruši zgrada. Ako se, po planu, dve trake u Čingrijinoj zamene sa 4 mi iz zgrade direktno ispadamo na zagušljivu saobraćajnicu.
Takođe, iza te zgrade je naše čuveno Poljanče, gde su generacije dece odrastale u prirodi. To će postati novi parking – umesto da se renoviraju već postojeći i izgrade ranije planirani, na pogodnijim lokacijama.
U nacrtu plana nedostaje Studija opravdanosti planiranog saobraćajnog rešenja. On zanemaruje i postojanje nepokretnih kulturnih dobara (Trećepozivačka česma) i uticaj planiranih radova na arheološko nalazište Antički Singidunum, sa kojim se graniči.
Zvezdarci planove za povećanje intenziteta saobraćaja u njihovom kraju dovode u vezu sa smanjenjem saobraćaja i broja parkirališta u centru grada. Oni smatraju da politika gradskih vlasti kojom se centar pretvara u pešačku zonu za turiste kao posledicu ima i ugrožavanje njihovog životnog ambijenta.
Mi građani Zvezdare, udružili smo se da branimo svoja ustavna prava, da branimo Zakon o zaštiti životne sredine i prava iz Arhuske konvencije! Ne može neko sa već i tako katastrofalnim učinkom širom Beograda da odlučuje umesto nas i nećemo dati da se zabode nijedan ašov a da se mi nismo pitali!
Na održanim skupovima građani su konstatovali da gradska uprava nije odgovorila na njihove dosadašnje pokušaje da se betoniranju usprotive putem argumentovanih primedbi u pismenoj formi. Time je, tvrde, pokazala da su oni za nju nevidljivi. Građani će nastaviti sa dostavljanjem primedbi, pisanjem peticija i drugim vidovima institucionalne borbe za svoj interes, ali najavljuju i radikalizaciju protesta putem direktnih akcija.
I.K.