Nemački grad Hale je prethodnog vikenda bio centar levice u Nemačkoj, partija Die Linke (Levica) je tu održala izuzetno važan kongres na kojem se biralo novo rukovodstvo partije. Delegati i delegatkinje iz cele Nemačke su dolazili na ovaj susret sa jednim pitanjem – kako sačuvati stranku?
Prethodnih nekoliko godina Die Linke je suočena sa nizom problema. Od unutrašnjih sukoba i konačnog izlaska iz stranke jedne od najpopularnijih političarki u Nemačkoj Sare Vagenkneht (Sahra Wagenknecht), preko značajnog jačanja desnice u istočnim delovima države koji su bili naklonjeniji levim politikama, do niza loših izbornih rezultata na nacionalnim i regionalnim izborima.
Ines Švertner (Ines Schwerdtner) i Jan van Aken su dobili podršku velikog broja članova i članica da stanu na čelo stranke i pokušaju da vrate poverenje glasača u Die Linke.
Obraćajući se na kongresu Švertner, koja je radila kao glavna i odgovorna urednica nemačkog izdanja časopisa Jakobin, je istakla da je Levica i dalje ima „snagu solidarnosti“, da stranka može menjati živote ljudi na bolje kao i da predstavlja „obične ljude“. Njen kolega, Aken, koji je biolog i dugogodišnji mirovni aktivista, se osvrnuo na stanje u partiji rekavši da je ona mnogo življa nego što to pokazuju izbori, naime od izlaska grupe okupljene oko Vagenkneht u Levicu se učlanilo oko 12.000 ljudi. On je rekao i da je potrebno uspostaviti pravedniju raspodelu bogatstva u društvu, kao i da smatra da ne bi smelo da bude milijardera.
O tome šta se može očekivati od novog rukovodstva nemačke Levice, kao i o tome na koje će se politike stranka fokusirati u narednom periodu za Mašinu govori Dr Krunoslav Stojaković, dugogodišnji član stranke, zadužen za zapadnu, istočnu i jugoistočnu Evropu pri Centru za internacionalni dijalog fondacije Rosa Luxemburg.
Šta će biti glavni izazovi i zadaci novog rukovodstva partije s obzirom na seriju loših izbornih rezultata i približavanje parlamentarnih izbora u Nemačkoj sledeće godine?
Ines Švertner i Jan van Aken, novoizabrano rukovodstvo Die Linke-a, na proteklom kongresu stranke je dobilo snažno povjerenje delegata – sa velikom većinom glasova su izabrani i u svojim govorima su naglasili da je jedinstvo stranke ključ i preduslov za opstanak i programski razvoj.
Švertner pokriva istočnonjemački sentiment, fokus stavlja na socijalnu politiku i naglašava nužnost unutarstranačke obnove, dok je Jan van Aken kao iskusni političar iz Hamburga i višedecenijski mirovni aktivista svakako osoba koja svojim javnim nastupima ima potencijal postati popularno lice za političku javnost u Njemačkoj. Takva kombinacija u najmanju ruku budi nadu da je obnova stranke ipak moguća, da će u političkom životu njemačkog parlamentarizma opstati jedini socijalistički akter.
Među glavnim izazovima novog rukovodstva će sigurno biti harmonizacija stranke – kako programski tako i u smislu međuljudskih odnosa i načina političke rasprave.
Skoro deset godina unutarstranačkih sukoba na čijem kraju je ipak došlo do neizbježnog odcjepljenja desnog krila pod vodstvom Sare Vagenkneht ostavilo je velike ožiljke kod svih protagonista. Sada je vrijeme da se stranka vrati politici i konsolidaciji političkog programa kako bi izašla iz jedne od najvećih kriza svoga postojanja.
Prema trenutnim anketama stranka stoji između tri i četiri posto, no prag za ulazak u njemački Bundestag je 5% – za nešto manje od godinu dana stranka treba dakle povećati svoje glasačko tijelo za dva posto ako si želi osigurati parlamentarnu zastupljenost. To su, dakle, glavni zadaci novog rukovodstva.
Šta bi bile značajne teme na kojima bi Die Linke mogao da privuče nove ili vrati stare glasače? Da li je moguće suprotstaviti se politici režima prema ratovima koji se trenutno vode s obzirom na izuzetnu polarizovanost nemačke javnosti kada su u pitanju odnosi prema Izraelu i Rusiji?
Glavne teme će biti svakako socijalna sigurnost, životni standard, demokratizacija ekonomske politike te zalaganje za mirovnu politiku.
To podrazumijeva zauzimanje za obnovu javne infrastrukture (obnova i modernizacija škola, bolnica, javnog prijevoza, besplatno školstvo, povećanje minimalne plaće), stavljanje zabrane na povećanje cijena plina, hrane i stanovanja, jače oporezivanje bogatih, demokratizacija ekonomskog sistema kroz participaciju zaposlenih (opet se priča o samoupravljanju, konceptu koji bi nama Jugoslovenima trebao biti poznat) i zauzimanje za prekid vatre kako u Ukrajini tako i na Bliskom istoku.
„Pregovori umjesto izvoza oružja“, pod tim sloganom se stranka iznova želi nametnuti kao prepoznatljiv mirovni akter. Koliko će u tome biti uspješna neizvjesno je, ali i neizbježno jer samo kao stranka mira ima uopšte šansu da opstane.
Pitanje Izraela i Palestine kod njemačke ljevice već tradicionalno izaziva kontradiktorne stavove. Holokaust i odgovornost nacističke Njemačke za smrt više od šest miliona Jevrejki i Jevreja kod jednog djela ljevice ponekad dovodi do nekritičnog odnosa prema politici Izraela i izraženom rasizmu izraelskih vlasti, dok borba palestinskog naroda za slobodu kod drugog djela dovodi do nekritičnog odnosa prema u suštini klerofašističkim organizacijama poput Hamasa i Hezbolleh. Iako je sveukupno gledano broj pristalica jedne i druge maksimalističke frakcije mali, kontroverze oko ovog pitanja imaju potencijal razbijanja organizacionog jedinstva njemačke ljevice.
Novo rukovodstvo je na kongresu ipak uspjelo u sastavljanju programskog dokumenta koji se zalaže za deeskalaciju, dokument koji na uvjerljiv način kaže da se jedna nepravda ne može ispraviti drugom nepravdom.
U Srbiji je Nemačka viđena kao glavni lobista za rudarenje litijuma u dolini Jadra čemu se protivi najveći broj građana, pre nekoliko dana je tim povodom održan protest u Berlinu dok je i Evropska levica zauzela stav protiv rudarenja. Da li možemo očekivati zvaničan stav Die Linkea i potencijalno obraćanje nemačkim glasačima koji su poreklom sa Balkana?
Njemačka ljevica – ona partijska jednako kao i ona šira, društvena koja obuhvata razne pokrete socijalističko-ekološkog karaktera snažno i javno kritizira njemačke vlasti i lobističke grupacije automobilske industrije.
Zastupnica u Europskom parlamentu Karola Rakete (Carola Rackete) odmah je nakon posjete kancelara Šolca Srbiji reagirala i oštro osudila taj projekt. Svakako se može očekivati da će njemačka ljevica i u budućnosti stati na stranu obespravljenog naroda u Srbiji. No projekt se može zaustaviti samo i isključivo kroz organizaciju i otpor društva u Srbiji.