Izložbu „Ježeva kućica – Izmišljanje boljeg sveta“ – koja je u Muzeju Jugoslavije otvorena punih devet meseci – posetioci će moći da pogledaju još samo do 8. septembra. Večeras, sa početkom u 18 časova, organizuje se i poslednje autorsko vođenje za odrasle kroz izložbu.
Nesvakidašnje kustoski osmišljena kao mesto susreta generacija, izložba je mesecima privlačila pažnju brojnih posetilaca, od najmlađih do najstarijih generacija, iz čitavog jugoslovenskog područja.
Direktno inspirisana čuvenom poemom Branka Ćopića „Ježeva kućica“, uz koje su mnoge generacije rođenih u Jugoslaviji odrastale, izložba je otvorila prostor za promišljanje o nizu pitanja koja se tiču problema kolektivnog pamćenja i, kako kažu sami autori, „turbulentne istorije odnosa prema ovoj poemi i njenom piscu“.
„Nekad mi se čini da je dečija literatura samo jedan vid bežanja od stvarnosti, od sukoba sa njom. Od neljudskog sveta čovek se spasava vraćanjem u detinjstvo, izmišljajući novi svet koji je bolji i ljudskiji od onoga koji ga okružuje“, izjavio je Ćopić u jednom intervju a ovu misao autorke izložbe, Sara Sopić i Mirjana Slavković, kustoskinje Muzeja Jugoslavije, upotrebile su kao inspiraciju za naslov i za osnovnu strukturu izložbe.
Autorski tim, koji pored pomenutih autorki izložbe čine i Siniša Ilić (likovni umetnik), Ana Dimitrijević i Aleksandar Popović (umetnički kolektiv Karkatag), Bojan Palikuća (dizajner zvuka), Jana Vuković (grafička dizajnerka), Dušan Jevtić (koordinator projekta) i Zorica Vesić (arhitektica), izložbu su podelili u dve celine kako bi naglasili svojevrsni dualizam strašnog i mračnog sveta realnosti i izmaštanog boljeg sveta, koji pisac kreira za sebe i svoje čitaoce.
Dok je prva celina koja je posvećena „Ježevoj kućici“ realizovana u saradnji sa decom uzrasta od pet do deset godina iz Beograda, Zagreba i Sarajeva i studentkinjama scenografije Beogradskog univerziteta, kako bi se na osnovu dečijih crteža oblikovao interaktivni poligon za igru i aktiviranje mašte, druga celina koja se bavi životom Branka Ćopića prevashodno ima dokumentarni karakter.
Rade Šerbedžija: Ježurka Ježić napravljen je kao hrabar borac i svjestan čovek
Tokom priprema izložbe „Ježeva kućica – Izmišljanje boljeg sveta“ snimljena je i izložena bogata arhiva razgovora s brojnim sagovornicima iz jugoslovenskog podneblja o tome šta za njih znači ova poema, na koji način su je doživljavali dok su je čitali kao mali, kako su samog pisca razumeli ali i kompleksne ideje često alegorijski iskazane u njegovom delu.
Tako, za jugoslovenskog glumca Radeta Šerbedžiju, ta priča o Ježurku Ježiću dotiče nevina i radoznala bića:
„I ljudi prije pedeset godina koji su čitali to kao djeca, i današnja djeca koja to čitaju prvi put, čitaju to čistim srcem.“
Šerbedžija ističe da Ćopićeva poema traži angažovanost:
„Traži ozbiljan pristup osnovnim stvarima u životu. Traži pravednost. I odbranu pravednosti svoga prava. U tom smislu je taj Ježurka Ježić, koji je poetski napisan od strane Branka Ćopića, zaista poetski ali isto tako i jedan mali borac, napravljen zaista kao hrabar jedan borac i svjestan čovek, koji je spreman da život položi, da dade svoj život da odbrani svoje.“
I zaključuje:
„Svoju ne samo kuću, svoje stavove, svoje ideale, svoje tijelo, i svoju šumu. Biljke okolo, prirodu.“
Pored Kolekcije Muzeja Jugoslavije, najveći deo predmeta pozajmljen je iz Srpske akademije nauka i umetnosti i Zadužbine Branka Ćopića.
V.K.
